مرثیهٔ پر هیاهو (۱۹۸۸) – کارگردان: یوشیهیکو ماتسویی

Tsuitô no Zawameki (1988) – Yoshihiko Matsui

حاشیه نشینان شهر اوساکا هرکس تعریفی مخصوص به خود از عشق دارد. جدایی و انزوای اجتماعی این حاشیه نشینان آنها را بسوی انواع و اقسامِ انحرافاتِ جنسی‌ و ناهنجاریهای اجتماعی رانده است: تجاوز، دزدی، آدمخواری، خشونت و غیره. ماکوتو (Makoto) قاتل زنجیره ای است که پرندگان و زنان را میکشد و در یکی‌ از همین حومه‌های به خود رها کرده شده شهر اوساکا بی‌ هدف و سرگردان است. ساختنِ فیلمِ «مرثیهٔ پر هیاهو» را غیرممکن می‌‌دانستند، شووجی ترایاما اعتقاد داشت «اگر هم ساخته شود فیلمی غوغایی و مناقشه برانگیز خواهد بود». ساختنِ فیلم پنج سال به درازا کشید و پس از اولین نمایش طوفانی از اعتراض و مخالفت را به همراه آورد؛ یوشیهیکو ماتسویی تا دو دهه بعد فیلمِ دیگری نساخت. اگرچه قرار بود فیلمِ «مرثیهٔ پر هیاهو» در فستیوال‌های فیلم خیلی‌ کشورها به نمایش درآید اما متأسفانه همگی‌ آنرا ممنوع کردند. ده سال بعد در سال ۱۹۹۸ فیلم در آلمان، دانمارک‌، و نروژ به روی پرده نمایش رفت. در سال ۲۰۰۷ نسخه دیجیتالی بازسازی شده فیلم در سراسر ژاپن به نمایش گذاشته شد و برای بار دوم در کشور آلمان، و سپس در هنگ کنگ و استرالیا اکرانِ عمومی شد. یوشیهیکو ماتسویی متولد سال ۱۹۵۶ است و چهار فیلم را کارگردانی کرده است.

یادداشت‌های پیرمرد دیوانه (۱۹۶۲) – کارگردان: کیگو کیمورا

Fûten Rôjin Nikki (1962) – Keigo Kimura

در آستانه ی‌ مرگ به لذت تنانه آویختن. بر اساس آخرین رمانِ جون ایچیرو تانیزاکی (۱۹۶۵ ~ ۱۸۸۶).

فسیل (۱۹۷۵) – کارگردان: ماساکی کوبایاشی

Kaseki (1975) – Masaki Kobayashi

رئیس یک شرکت ساختمان سازی بزرگِ ژاپنی با بیش از هزار کارمند برای سومین بار راهی‌ سفرِ اروپا میشود غافل از آنکه به ملاقاتِ مرگ میرود. فیلمِ «فسیل» فیلمِ بلندی در دویست دقیقه است و مواجه شدنِ آدمی‌ با مرگ را به خوبی به روی پرده سینما می‌اندازد و از این جهت با فیلمِ «زیستن» (۱۹۵۲، آکیرا کوروساوا) قابل مقایسه است. موسیقیِ فیلم را تورو تاکمیتسو Toru Takemitsu (۱۹۹۶ ~ ۱۹۳۰) ساخته است.

عروسکِ نیین ترک برداشته (۱۹۶۳) – کارگردان: کزابورو یوشیمورا

Echizen Take-ningyô (1963) – Kôzaburô Yoshimura

پسرِ جوانی پس از مرگِ پدر با معشوقه او ازدواج می‌کند.

رودخانه گل آلود (۱۹۸۱) – کارگردان: کوهی اُگوری

Doro no Kawa (1981) – Kôhei Oguri

دو سرباز از منچوری زنده برگشته اند: یکی‌ از آنها ازدواج کرده و کودکی ده ساله دارد اما آرزو می‌کند که زنده بازنگشته بود (ظاهراً از آعمالِ زشت خود و دیگر سربازانِ ژاپنی در چین شرمنده و پشیمان است). دیگری پس از بازگشت، زن و دو کودکِ خود را رها کرده و خودکشی‌ می‌کند. یک دهه از پایان جنگِ جهانی‌ گذشته است اما نکبتِ ایام جنگ همچنان بر روح و روان و زندگی‌ِ روزمره مردمِ ژاپن سنگینی‌ می‌کند. «رودخانه گل آلود» (۱۹۸۱) نخستین فیلمِ «کوهی اُگوری» (متولد ۱۹۴۵) نویسنده و فیلمساز ژاپنی است.

جرقه (۲۰۰۸) – کارگردان: یوکی کاوامورا

Senko (2008) – Yuki Kawamura

پسر بچه ای کم سنّ و سال مادرِ بیماری دارد. فیلم مواجهه این کودک و اثر پذیری اش از این شرایط را به زیبایی تمام و در نهایت اختصار به روی پرده سینما می‌‌اندازد.

مواظب باش شنل قرمزی (۱۹۷۰) – کارگردان: شیرو موریتانی

Akazukin Chan Kiotsukete (1970) – Shirô Moritani

سالِ ۱۹۶۹ میلادی. یک دانش آموزِ دبیرستانی‌، در بحبوحه تنش سیاسی و مبارزه دانشجویانِ دانشگاه با دولت وقتِ ژاپن، درگیر با خود و افکارش است و تلاش می‌کند از خلوت و انزوای روزمره اش به درآید و علتی برای پیوستن به دنیای خارج از خود و وقایع آن‌ بیابد.

اونتاما گیرو (۱۹۸۹) – کارگردان: تاکامینه گو

Untama Giru (1989) – Gō Takamine

روایتی، به شیوه رئالیسم جادویی، از قهرمانِ جزیره‌ اکیناوا در جهت استقلال این جزیره‌، پیش از آنکه از سوی آمریکا به ژاپن بازگردانده شود. «تاکامینه گو» خود اهل جزیره‌ اکیناوا است (متولد ۱۹۴۸).

وضعیت بشر (۱۹۵۹) – کارگردان: ماساکی کوبایاشی

Ningen no Joken (1959) – Masaki Kobayashi

«وضعیت بشر»، سه گانه عظیم ماساکی کوبایاشی، با زمانی نزدیک به نه ساعت‌ و نیم، حماسه‌ای است در باره انسانی‌ که می‌خواهد از تاثیرات مخرب زمانه ‌اش برکنار بماند. فیلم کوبایاشی به تصویر کشیدن این تلاش آدمی‌ برای وفادار ماندن به اصول انسانی‌ و اعتقادات خود است. ماساکی کوبایاشی با نمابندی بی نظیر، ضرباهنگ بجا و توجه به جزئی پردازی‌های فراوان دیگر در سراسر فیلم، قدرت کارگردانی خود را به استادی تمام نشان می دهد. صحنه وقایع فیلم، منچوری تحت اشغال ژاپن است.

قسمت اول: «عشق بزرگتری وجود ندارد» – «کاجی» (Kaji) (تاتسویا ناکادای) مدیریت نیروی انسانی‌ خوانده است و از طرف شرکتش برای بالا بردن تولید به منچوری آمده است. کاجی سرپرست کارگران یک معدن است. مدیر ارشد قرارگاه از پیشرفتِ کار تولید و بهره وری بالای معدن راضی‌ و خوشحال است. اما کاجی به سبب تلاش برای بهبود شرایط کار و ایفای حقوق انسانی‌ کارگران به خیانت متهم می‌شود. علیرغم معافی از خدمت نظامی و تضمین اولیه، و برای تادیب او و خلاص شدن از دستش، کاجی را به خدمت سربازی می‌فرستند.

قسمت دوم: «جاده ابدیت» – «کاجی» یک صلح طلب است و مخالف جنگ. او از خشونت بیزار است و رفتار غیرانسانی‌ فرماندهان با سربازان زیردست خود را غیرضروری و کشنده روحیه سربازی آنها میداند. افسران بر علیه او نقشه می‌ کشند و به طور مدام در آزار و اذیت او کم نمی‌گذارند. در پایان نبردی سنگین و نابرابر با نیروهای مجهز به تانک روسی، کاجی یکی‌ از معدود بازماندگان است.

قسمت سوم: «نیایش سرباز» – «کاجی» پس از شکست ژاپن و پایان جنگ راه جنوب را در پیش می‌گیرد تا به نزد همسر زیبایش، میچیکو (میچیو آراتاما)، بازگردد اما به اسارت نیروهای روسی گرفتار می‌‌شود. پس از فرار از اردوگاه اسیران جنگی و راه پیمایی طولانی، سرانجام سرمای زمستان صحراهای روسیه او را از پای در می‌آورد و سفر بازگشت ‌اش برای همیشه ناتمام می‌‌ماند.

Tobenai Chinmoku (1966) – Kazuo Kuroki

سکوت بال ندارد (۱۹۶۶) – ساخته: کازوو کوروکی

«سکوت بال ندارد» اولین فیلم سینمایی کازوو کوروکی فیلمی به شدت ضّد جنگ است و نیز فیلمی کاملا متفاوت از همهٔ آن فیلم‌های عالی‌ که در سال‌های دهه ۱۹۶۰ در ژاپن ساخته شد.